Gökgöl Mağarası

Zonguldak’ın turizm noktalarından biri olan Gökgöl Mağarası; sarkıtları, dikitleri, galerileri ve büyüleyici atmosferiyle görülmeye değer yerlerin başında geliyor. Şehrin en uzun 2’inci, Türkiye’nin ise en uzun 10’uncu mağarası olan Gökgöl’ün içerisindeki oluşum günümüzde de devam ediyor. Ulaşımı oldukça kolay olan bu mağaradaki güzellikleri görmeli ve halen süren oluşuma yakın şahit olmalısınız.

Gökgöl Mağarası Nerededir? Gökgöl Mağarası Ulaşım

Gökgöl Mağarası, kömür rezervleri dolayısıyla Kara Elmas adıyla bilinen Zonguldak ilimizin Merkez ilçesi sınırları içerisindedir. Ülkemizin turizm noktalarından biri olan bu mağara, Zonguldak’ın 5 kilometre güneydoğusunda yer alıyor. Zonguldak – Çaycuma karayolunun Zonguldak girişinde, yolun sağ tarafında bulunan mağaranın önünden Zonguldak-Ankara yolu geçiyor. Bu açıdan mağaraya ulaşımın çok kolay olduğunu söyleyebiliriz. Eğer İstanbul’dan Zonguldak’a özel aracınız ile gitmeyi planlıyorsanız 4-5 saatlik bir yolculuğun sonunda Gökgöl Mağarası’na ulaşabilirsiniz.

Gökgöl Mağarası Hakkında Bilgi

Gökgöl Mağarası, Üzülmez Deresi’nin batı yamacında bundan yaklaşık 350 milyon yıl önceki Karbonifer döneme ait kalkerler içinde oluşmuş. Kollarıyla birlikte 3350 metre uzunluğu olan bu mağara, Zonguldak’ın en uzun 2’inci mağarası olma özelliği taşıyor. Mağaranın kendine has özelliği sadece bununla sınırlı değil. Bölgede turizme açılan ilk mağara olması ve Türkiye’nin en uzun 10’uncu mağarası olması Gökgöl’ü, Zonguldak ve çevre illerdeki diğer mağaralardan ayıran önemli özelliklerdir.

gökgöl mağarası

Mağaranın girişten Büyük Çöküntü Salonu’na kadar olan bölümleri Fosil Giriş, Astım Salonu, Harikalar Salonu ve Mucizeler Salonu şeklinde adlandırılmış.

Oldukça geniş olan mağara girişi yüksek bir konumdadır. Mağaraya büyük bir fosil ağızla kaya blokları arasından giriliyor. Gökgöl Mağarası, KD-GB (l)) ve KB-GD (2)) Kuzeydoğu -Güneybatı (l) ve Kuzeybatı – Güneydoğu (2) istikametine yönelen iki ana galeriyi ve bu galerilere açılan oda ve salonları kapsıyor. Değişik özelliklere sahip 4 belirgin kattan meydana gelen Gökgöl Mağarası, yatay gelişmiş aktif bir mağaradır. Mağaranın ilk oluşum bölümünü olan birinci katı oluşturan ağız kısmı ve çevresi ile Büyük Çöküntü Salonu'nda bulunan damlataşların yer aldığı ikinci kat tamamen fosilleşmiştir. Mağaranın en yeni bölümleri olan üçüncü ve dördüncü katlarda Damlataşlar Salonu, yer altı deresi ve aktif, küçük kol bulunuyor. Mağaranın ikisi fosilleşmiş, biri aktif olmak üzere 3 ağzı bulunuyor. Girişi sağlayan fosil ağızlardan büyük olanın, görkemli görü¬nümüyle ziyaretçileri büyülediğini söyleyebiliriz. Dar ve sulu olan aktif ağız ise uygun olmadığı için giriş olarak kullanılmıyor.

Girişten 250 metreye kadar olan Fosil Giriş sonrası halen aktiftir. Tamamı hemen hemen aynı seviyede olan mağara, girişten bitime kadar yatay yönde devam ediyor. Girişten Büyük Çöküntü Salonu`na kadar uzanan bölüm 2 ila 15 metre arasında değişen genişliğe ve 1 ila 18 metre arasında değişen yüksekliğe sahiptir. İkinci kattaki galerinin normal fay serilerine bağlı olarak kademe kademe seviyesi azalırken, birinci galeri taş damlalı bir zeminden oluşuyor. Birinci galeride sarkıtlar, dikitler, kolonlar, sarkan taşlar, perdeler, makarna biçimli sarkıtlar, damlataşları, havuzlar ve mağara incileri yer alıyor. İkinci galeri de ise dikitler ile çeşitli sarkıt şekilleri bulunuyor. Mağaradaki düşmüş blokların depremler nedeniyle kırılmış olabileceği düşünülüyor. Aydınlatması yapılan mağarada yürüyüş parkuru, köprüler ve seyir terasları bulunuyor.

Gökgöl Mağarası, Fosil Kısım, Aktif Kısım ve Yarı Aktif Yan Kollar olmak üzere 3 ana bölümden oluşuyor. Fosil kısımdan sonra yer altı suları yeni bir kaynağa çıkıyor. Bu bölümde boyları 2 ila 5 metre arasında değişen sarkıt ve dikitler bulunuyor. Çöküntü blokları arasından 1. Salon’a ulaşılıyor. Mağara içine akan suların üzerinde “Sifon” diye tabir edilen, yaklaşık 10 metre uzunluğunda bir geçit bulunuyor. Ziyaretçiler çöküntülerin dibinden Sifon’a geçebiliyor. Burada yer altı deresinin geldiği yön takip edildiğinde 2. Salon’a ulaşılıyor. Sifon’dan yer altına doğru ilerleyen sular, kış aylarında geçidin tıkanması nedeniyle mağaranın çıkışına doğru ilerleyebiliyor. Bu nedenle kış aylarında ziyaretçilerin 500 metreden ileriye gitmesine izin verilmiyor.

Sifon bölümünden sonra mağaranın en güzel bölümlerine ulaşılıyor. Ana galerinin yanında iki büyük yan koldan oluşan bu mağarada, Büyük Çöküntü Salonu yan kolların buluştuğu noktada yer alıyor. Mağaranın içinde bir de yer altı deresi bulunuyor. Bu yer altı deresinin yağışlı dönemlerde debisinin arttığı gözlemleniyor. Mağaranın içi, özellikle de Büyük Çöküntü Salonu başka yerde eşi ve benzeri görülmeyen traverten, damlataşlar, sarkıtlar ve dikit sütunlarla kaplıdır. Bu açıdan bakıldığında, mağaranın içinin damlataş birikimi yönünden oldukça zengin olduğunu söylemek mümkün. Bölgede özellikle kış aylarında yağan yağmur nedeniyle mağarada damlalar sürekli akıyor ve yeni oluşumlar meydana getiriyor.

gökgöl mağarası zonguldak

Mağaranın girişten 600 metre ilerisinde ziyaretçileri Harikalar Salonu karşılıyor. Bu bölüm de görüntüsü ve oluşum yoğunluğu ile dikkat çekiyor.

Bilindiği üzere damlataş mağaraların en önemli özelliklerinden biri havanın çok temiz olması ve minerallerin çözümü sırasında ortaya çıkan hava akımı sayesinde astıma iyi gelmesidir. Gökgöl Mağarası, yıl içerisinde sıcaklık ve nem oranının fazla değişmemesi nedeniyle mikroklima özelliğine sahiptir. Dolayısıyla mağaranın içi yaz aylarında dışarıya oranla daha serinken, kış aylarında ise biraz daha sıcaktır. Bu nedenle yaz aylarında mağara girdiğinizde üşüdüğünüzü fark edebilirsiniz. Mağara içerisinde çok belirgin bir hava hareketi olmamasına rağmen, tavanın alçaldığı yerlerde belirgin bir rüzgar hissedebilirsiniz. Yapılan araştırmalarda mağara içerisinde ilerledikçe sıcaklığın azaldığı, nem oranının ise arttığı belirlenmiş. Mikroklima özelliğinden dolayı sağlık turizmi açısından önemli bir yere sahip olan mağaranın çıkışında ise oturup dinlenebileceğiniz kafe ve restoranlar ile sevdiklerinize hediyeler alabileceğiniz dükkanlar bulunuyor.

2013 yılında su basması nedeniyle ziyarete kapatılan mağara, onarımların yapılmasının ardından 2 Mayıs 2016 tarihinde kapılarını ziyaretçilerine yeniden açmış. Restorasyon sırasında ısı yayarak oluşumlara zarar veren genel aydınlatmalar terk edilmiş, onun yerine ısı yaymayan led aydınlatmalar ve obje aydınlatması yapılmış. Bu değişiklik mağaradaki güzellikleri görsel anlamda daha da ön plana çıkarmış. Temiz havasıyla insanları stresten arındırdığı bir adres haline gelen bu mağaranın sadece 875 metrelik bölümü ziyarete açıktır.

Mağaradaki ilk araştırmaların 1976 yılında Jeolog Temuçin Aygen, İngiliz Mağara Araştırmacıları Chris Bauer ve Harvey Lomas tarafından yapıldığı biliniyor. Mağaranın haritasının çıkarılması ve yapılan diğer çalışmalar sonucunda mağara 2001 yılında turizme açılmış.