Tortum Şelalesi

Erzurum’un en çok ziyaret edilen yerlerinden biri olan Tortum Şelalesi; yüksekliği bakımından dünyanın 3’üncü, ülkemizin ise en yüksek şelalesidir. Bu özelliğinin yanı sıra, eşsiz manzarası ile gidenleri büyüleyen bu şelale, özellikle ilkbahar aylarında film karesi tadında görüntüler sunuyor.

Bu yaz doğayla iç içe bir tatil yapmayı planlıyorsanız; önce fotoğraf makinenizi hazırlamanızı ardından da rotanızı Tortum Şelalesi’ne çevirmenizi tavsiye ediyoruz.

Tortum Şelalesi Nerededir?

Doğu Anadolu bölgesinde yer alan illerimizden Erzurum’un Uzundere ilçesi sınırları içerisindedir. Tortum Şelalesi, Tortum Çayı’nın üzerindeki Tortum Gölü’nün sonunda yer alan şelaledir. Şelalenin Uzundere ilçe merkezine uzaklığı 20 kilometredir.

Tortum Şelalesi Dünyada Kaçıncıdır? Tortum Şelalesi Dünya Sıralaması

Tortum Şelalesi, oluşumu açısından dünyanın ikinci, yükseklik açısından ise dünyanın üçüncü şelalesidir. Dünyanın en yüksek şelalesi 120 metre ile Afrika'daki Zambezi Nehri üzerindeki Vietorio Şelalesi’dir. Bu şelaleyi 51 metre ile A.B.D'nde Erie Gölü ile Ontario Gölü arasındaki Niagara Şelalesi takip ediyor. 3’üncü sırada ise 48 metre ile Tortum Şelalesi yer alıyor.

Sadece ülkemizdeki şelaleler incelendiğinde, Türkiye’deki en yüksek şelale Tortum Şelalesi’dir.

Tortum Şelalesi Hakkında Bilgi

Bu doğa harikası şelale, 1700'lü yılların ortalarında, bugünkü adı Balıklı olan köyün batısında yer alan Kamerli Dağı’nda meydana gelen toprak kaymasının Tortum Çayı'nın önünü kapatmasıyla oluşmuş. Tortum Gölü’nün Tev Vadisi ile gölün kuzey ucu arasındaki heyelan kütlesini aşarak dökülmesiyle oluşan bu şelale, döküldüğü akar yatağa yakın dirençli kireç taşı katmanları üzerinden geçiyor. 22 metrelik genişlikten ve 48 metre yükseklikten düşen sular üstte gökkuşağı, altta koca bir dev kazanı meydana getiriyor.

1952 ila 1960 yılları arasında Tortum Şelalesi üzerine, bölgenin elektrik ihtiyacını karşılaması amacıyla bir hidroelektrik santrali yapılmış ve bir kanal aracılığıyla şelaleye giden suyun bir kısmı santrale alınmış. Bu bağlantı ne yazık ki şelaledeki suyun azalmasına sebep oluyor. Bazı mevsimlerde şelaleden hiç su akmazken, bazı mevsimlerde ise su yüksek debiyle akıyor. Şelalede suyun en fazla olduğu dönem Haziran ayına denk geliyor.

tortum şelalesi

Bölgenin önemli turizm merkezlerinden biri olan bu şelale, yöre halkı tarafından “sudöken” ismiyle de anılıyor. Yıl içerisinde yerli ve yabancı çok sayıda turisti ağırlayan bu şelalenin ağırlıklı olarak üniversite öğrencileri tarafından ziyaret edildiğini söylemeliyiz. Şelalenin etrafında ziyaretçiler için piknik alanları bulunuyor. Şelalenin hemen altına inen merdivenlerin üzerinde ise “izleme balkonu” yer alıyor. Buradaki manzaranın adeta sizi büyüleyeceğinden emin olabilirsiniz. Eğer yolunuz Tortum Şelalesi’ne düşerse, yanınıza fotoğraf makinenizi almanızı ve bu muhteşem manzarayı ölümsüzleştirmenizi tavsiye ederiz. Şelaleyi bahar aylarında ziyaret edecekseniz, oluşacak su artışından dolayı izleme balkonu keyfinizi ıslanarak sonlandırabilirsiniz. Bu nedenle cep telefonunuzu ve fotoğraf makinenizi bir poşete koymanızı öneririz.

Şelalenin aktığı yerden dipteki dev kazanına demir korkuluklu, uzun taş merdivenlerle iniliyor. Buradaki ahşap köprü ile Tortum Çayı’nı geçebilirsiniz. Hidroelektrik santrali sahasına ise karlı taraftaki merdivenler ile çıkılıyor. Bir rivayete göre; izleme merdivenlerini şelale tarafından inip, elektrik santrali tarafından çıkan kişilerde nefes darlığı ve kalp rahatsızlıkları görülmüyormuş.

Şelale etrafında herhangi bir konaklama tesisi bulunmuyor. Bölgede birkaç gün geçirmek isterseniz, Uzundere ilçe merkezindeki tesislerden birinde konaklayabilirsiniz. Şelalenin alt kısımlarına ve gölün etrafında hem yemeğinizi yiyebileceğiniz hem de dinlenebileceğiniz restoranlar bulunuyor.

Tortum Şelalesi Efsanesi

Ülkemizdeki pek çok turistik merkezin olduğu gibi, Tortum Şelalesi’nin dillerden dillere dolaşan bir efsanesi bulunuyor. Bu efsaneye göre; yıllar yıllar önce Tortum Gölü’nün olduğu yerde bir köy bulunuyormuş. Bu köyde güngörmüş bir çoban yaşıyormuş. Bir gün bu çoban koyunlarını gütmek amacıyla köyün yakınında bulunan dağın eteklerine gitmiş. Burada koyunlar otlanırken, çoban da sopasını bir kenara dikmiş ve uyumaya başlamış. Bir süre sonra duyduğu gürültü nedeniyle uyanmış. Dağın arkasından “çıkın, çıkın” diye bir ses geliyormuş. Çoban dağa baktığında, dağın diktiği sopaya kadar geldiğini görmüş ve çok şaşırmış. Bu olayla ilgili kimseye bir şey anlatmayan çoban, ertesi gün ve daha sonraki gün de aynı şeyleri yaşamış. Dağ, köye her gün biraz daha yaklaşıyormuş. Durumun ciddiyetini fark eden çoban, 3’üncü gün koşarak köye gitmiş ve köylülere durumu anlatmış. Hatta köyü terk etmeleri için köylüleri uyarmış fakat kimse çobanı dinlememiş. Bunun üzerine çoban koyunlarını yanına alarak köyü terk etmiş. Çobanın gidişinden bir gün sonra köyde şiddetli bir deprem meydana gelmiş. Dağ büyük bir gürültü ile köyün üzerine gelmiş ve köyü yıkmış. Bu olayla birlikte köyün önü kapanmış ve burada bir göl oluşmuş. İşte bu gölün, bugünkü Tortum Gölü olduğu söyleniyor. Dağdan göle doğru akan şelalenin ise bugünkü Tortum Şelalesi olduğu rivayet ediliyor. Çobana ne olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. O günden sonra çobandan bir daha haber alınamamış.

Tortum Şelalesi’ne Nasıl Gidilir?

Kendi aracınız ile Tortum Şelalesi’ne gitmeyi planlıyorsanız; Erzurum, Tortum, Uzundere, Balıklı Köyü ve Tortum Şelalesi güzergahını kullanmanız gerekiyor.

Toplu taşıma araçlarını tercih edecekseniz; Erzurum Doğu Semt Garajı’ndan düzenli olarak hareket eden Uzundere dolmuşlarına binmelisiniz.