İnsuyu Mağarası

Ulaşım kolaylığı ile ülkemizin turizme açılan ilk mağarası olma özelliği taşıyan İnsuyu Mağarası, içerisindeki kalker tortulanmalarından oluşmuş sakıt ve dikitler ile tüm ziyaretçilerine son derece etkileyici bir görüntü vaat ediyor. Ziyarete açıldığı yıl olan 1996’dan bu yana yerli ve yabancı çok sayıda doğa severi ağırlayan bu mağarayı gezdiğinizde, ülkemizdeki diğer mağaralardan oldukça farklı olduğunu fark edeceksiniz. Türkiye’nin en büyük yer altı gölü olan Büyük Göl’ü ve 6 metrelik boyu ile ülkemizin en büyük dikitini de burada görmeniz mümkün. Dilerseniz mağarada bu dikitin olduğu Dilek Gölü’ne para atarak dileğinizi de dileyebilirsiniz. 

Hikayesiyle de gönlünüzü fethedecek olan İnsuyu Mağarası’ndaki suyun diyabetten körlüğe, egzamadan saç dökülmesine kadar pek çok rahatsızlığa iyi geldiği yapılan analizler ile kanıtlanmış. Geziniz sırasında; mağaradaki güzellikler sizi büyülerken bu şifalı suda sağlık ve güzellik bulabilirsiniz. 

Adeta bir doğa harikası olan İnsuyu Mağarası’nda eğlenceli, macera dolu, fazlasıyla bilgili ve keyifli bir gün geçireceğinizi garanti ediyoruz. 

İnsuyu Mağarası Hangi İlimizdedir?

İnsuyu Mağarası, bünyesinde çok sayıda mağara bulunan Burdur ilimizin sınırları içerisindedir. Her yıl çok sayıda ziyaretçiyi ağırlayan bu mağara, Burdur il merkezine yaklaşık 15 kilometre uzaklıkta bulunan Mandıra Köyü’ndedir. Mağaraya Burdur – Antalya Karayolu’nun 13’üncü kilometresinden ayrılan 900 metrelik asfalt yoldan ulaşabilirsiniz. 

İnsuyu Mağarası Hakkında Bilgi

Ülkemizdeki diğer mağaralardan farklı yapıda olan İnsuyu Mağarası, yatay olarak uzanan, hidrolik olarak kaynak, yarı aktif ve çok dönemli oluşum özellikleri taşıyor. Jura - Kretase yaşlı kireçtaşları içerisinde oluşmuş bulunan mağara, aynı zamanda kırık fay hatları üzerinde yer alıyor. Mağaradaki sular, aynı fay üzerinde ve kuzeyde bulunan Kızılin Mağarası’ndan geliyor. Doğu, batı, kuzey ve güney olmak üzere dört yönden gelen fay hatlarının kesişme noktasında bulunan İnsuyu Mağarası’nın girişine yakın yerden çıkan kaynak suları mağara üzerinde traverten düzlükleri oluşturmuş. 

Mağara içerisinde karstik yapının zamanla erimesi ve aşınması nedeniyle sarkıtlar ve dikitler meydana gelmiş. Su yüzeyine paralel olan mağarada akarsu ve göller bulunuyor. Mağaraya yaptığınız ziyarette; biraz önce bahsettiğimiz dikit, sarkıt, göl ve akarsuların yanı sıra girintili çıkıntılı yönlere açılan dehlizleri de görebileceksiniz.

Mağaranın girişindeki bir faydan çıkan karbonatlı maden suyu, mağara içerisindeki küçük bir yer altı deresinin suyuna karışıyor. Uzunluğu 597 metre olan İnsuyu Mağarası’nın en geniş yeri yaklaşık 80 metre. Bu mağara birbirine bağlı 9 boşluktan oluşuyor. Boşlukların yanaklarında biriken sular 9 gölcük meydana getirmiş. Bu göllerden, 512 metrekarelik olan “Büyük Göl”, Türkiye’nin en büyük yer altı gölü olma özelliği taşıyor. Aynı zamanda, mağaradaki Dilek Gölü’nde bulunan dikit, 6 metrelik boyuyla ülkemizin en büyük dikitidir. Adından da anlaşılabileceğe üzere, bu göle para atıp dilek dileyebilirsiniz. Mağaradaki gölcükler de mağara tabanından geçen karstik bir yer altı akarsuyu sayesinde birbirine bağlıdır. 

Toplam uzunluğu 525 metre olan ve ana faya paralel uzanan birinci bölüm, girintili çıkıntılı bir yapıya sahip. Yer altı suyunun alçalması sonucu keşfedilen ikinci bölüm ise, birinci bölümden daha uzun olmasına rağmen damlataş oluşumları açısından ne yazık ki fakirdir. Bu bölümü gezmenin de zor olduğunu söylemeliyiz. Mağaranın bu bölümünü genellikle özel mağaracılık donanımı olan gruplar gezebiliyor. 

Bundan 10 milyon yıl önce oluşan mağarada 1 metrelik bir sütunun 10.000 ile 15.000 yılda oluştuğu tahmin ediliyor. Mağara, tavandan damlayan kireçli suların katılaşmasıyla meydana gelen kolonlar ve yine tavandan aşağıya sarkan kalker birikintileriyle adeta bir saray görünümünde. Bir zamanlar içerisinde sandalla gezilebilen mağaranın uzun yıllar Burdur’un su ihtiyacını karşılamak için kullanılması nedeniyle içerideki göller kurmuş ve mağaradaki damlalar zamanla yok olmuş. Bununla birlikte, 2004 yılında adeta bir mucize gerçekleşmiş. Şiddetli bir yağmur yağmış ve bu yağmur mağarada yeniden küçük gölcükler oluşturmuş. Yine de şu anda sadece Büyük Göl ve Dilek Gölü’nde su görebileceğinizi ve bu su miktarının eskiye oranla çok az olduğunu söyleyebiliriz. 

Serin ve temiz havası olan mağaradaki suyun halk arasında şeker ve mide hastalıkları olan kişilere iyi geldiğine inanılıyor. Yıllar önce mağara suyu analiz ettirildiğinde; buradaki suyun mide rahatsızlıkları, nefrit, hemoroid, diyabet, saç dökülmesi, egzama, kolit, körlük, artrit guatr, saç kepeklenmesi, kabızlık, diyabetik retinit, prostat, gastrit, meteorizma ve çeşitli kaşıntılara iyi geldiği Budur Hükümet Tabipliği raporu ile bilimsel olarak da kanıtlanmış. Bu özelliği ile de dikkatleri üzerine çeken mağarayı her yıl şifa bulmak umuduyla yüzlerce kişi ziyaret ediyor. 

İlk kez Mağara Bilimci Jeolog Dr. Temuçin Aygen tarafından keşfedilen İnsuyu Mağarası, dönemin valisi Vefik Kitapçıgil’in çabalarıyla 1996 yılında turizme açılmış. Yapılan çalışmalarda, mağaranın devamı olarak nitelendirilen yeni galeriler olduğu ortaya çıkarılmış. Mağarayı keşfetmek amacıyla geçmişte başlatılan çalışmalar günümüzde hala devam ediyor. Kültür Bakanlığı tarafından 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescil edilen mağaranın yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgisine maruz kalmasıyla, Burdur İl Özel İdaresi mağara yakınlarına bir konaklama tesisi kurmuş. Mağara çevresinde birkaç gün geçirmek isterseniz, bu tesiste gönül rahatlığıyla konaklayabilirsiniz. Günümüzde mağaranın işletmesi Burdur İli İnsuyu Mağarası Tesisleri Koruma ve Yaşatma Birliği tarafından yürütülüyor. Çok sayıda doğal güzelliği bünyesinde barındıran Burdur’u tabir-i caizse bir turizm cenneti haline getirmeye yönelik çalışmalar yürüten Burdur Belediyesi, geçtiğimiz yıllarda İnsuyu Mağarası’nı tanıtmak amacıyla festivaller düzenlemiş. Mağarayı görme planınızı yaparken; Burdur Belediyesi’nin web sitesini kontrol etmeniz ve eğer festival yapılacaksa gezinizi aynı tarihlerde yapmanız çok daha güzel vakit geçirmenize katkıda bulunabilir. 

İnsuyu Mağarası Efsanesi

İnsuyu Mağarası’nın girişinde yer alan tabelada mağaranın hikayesinin de anlatıldığını görebilirsiniz. Bu hikayeye göre; günümüzde Ağlasun adıyla bilinen, eski ismiyle Sagalassos Kenti’nin kralı Severianus, kızı Asume’yi soylu bir ailenin oğlu ile evlendirir. Ancak ne yazık ki bu çift bir türlü mutlu olmaz. Kral ise bu duruma hem üzülür hem de kızar ve gençleri İnsuyu Mağarası’nın en derin noktasında aç ve susuz bir şekilde ölüme terk eder. Mağaranın şifalı suyunu içerek yaşayan çift bir süre sonra birbirini sevmeye başlar. Zamanla aşkları daha da büyür ve bu aşk onlara mağaranın çıkış yolunu gösterir. O günden sonra mağaraya gelen eşlerin birlikte yaşlandığına, sevgililerin ise hiç ayrılmadığına inanılır. 

İnsuyu Mağarası Giriş Ücreti

Bu güzel mağarayı oldukça makul bir ücret karşılığında; tam bilet için 15 TL (2021 yılı tam bilet fiyatı)  ödeyerek gezebilirsiniz. Mağarada ne yazık ki Müzekart’tan faydalanılmıyor, dolayısıyla Müzekart’a sahip olsanız da giriş için ücret ödemek durumdasınız. 

Mağaraya gittiğinizde içeride sizi temiz ve serin bir havanın karşıladığını fark edeceksiniz. Hatta, yukarıda bahsettiğimiz girişteki kaynak suyunun mağaranın dışına doğru buz gibi hava estirdiğini de hissedebilirsiniz. Yine de siz siz olun, dışarıdaki sıcak havaya aldanıp içeriye ince kıyafetlerle girmeyin. Temmuz, Ağustos ayında dahi içeriye girerken yanınıza bir hırka almanız ve altı kaymayan ayakkabı giymenizi tavsiye ederiz. 

Yolunuz Burdur ve çevresine düştüğünde, etkileyici güzellikteki İnsuyu Mağarası’nı mutlaka ziyaret etmelisiniz.